Zawody stopnia I (przygotowawcze)

Pierwszym etapem prac Komitetu Głównego było wydanie
broszury pt. Olimpiada Matematyczna, informującej nauczycielstwo
l młodzież o celach i zasadach organizacji zawodów, oraz
przeprowadzenie zawodów stopnia I.

Najistotniejszą czynnością było wybranie odpowiednich tematów zadań.
Komitet kierował się przy tym względami następującymi:
Zadania nie powinny w zasadzie wykraczać poza zakres
matematyki szkolnej, mają jednak wymagać od ucznia
większego wysiłku niż zwykłe zadania szkolne. Wybierać je należy
z różnych działów zachowując pewną równowagę między tematami
algebraiczno-arytmetycznymi a tematami geometrycznymi.
Należy przede wszystkim uwzględniać zadania, które można
rozwiązać różnymi metodami lub które dają pole do uogólnień
bądź rozwinięć.

Postanowiono rozesłać do szkół dla szczebla A (klasy X i XI)
po 4 zadania miesięcznie na grudzień, styczeń i luty, a dla szczebla
B (klasy VIII i IX) również po 4 zadania miesięcznie przez pięć
miesięcy - od grudnia do kwietnia włącznie.

W początkowym okresie działalności Komitetu okazało się,
że zadania rozsyłane według urzędowego spisu szkół przez ekspedycję
Państwowych Zakładów Wydawnictw Szkolnych nie zawsze
docierały do uczniów. Niektóre szkoły z niewyjaśnionych przyczyn,
przesyłek nie otrzymywały. W innych przypadkach dyrekcje szkół
bądź nauczyciele matematyki nie podawali zadań do wiadomości
uczniów we właściwym czasie. Tym się zapewne tłumaczy początkowo
mały udział młodzieży w Olimpiadzie. Niedomagania
zostały usunięte, do czego w znacznej mierze przyczyczynił się
okólnik Ministerstwa Oświaty wyjaśniający, że komunikowanie
otrzymywanych zadań uczniom jest obowiązkiem służbowym
szkoły. Ilość uczestników Olimpiady zaczęła szybko wzrastać
ostatecznie przekroczyła 1200.

Udział w zawodach wzięła młodzież ze szkół znajdujących
się w następujących miejscowościach:

Okrąg warszawski (obejmujący m. st. Warszawę oraz województwo
warszawskie, białostockie i olsztyńskie): Augustów,
Białystok, Bieżuń, Ciechanów, Dęblin, Falenica, Garwolin, Grajewo,
Hajnówka, Karczew, Kętrzyn, Kolno, Lidzbark, Łochów,
Łomża, Łosice, Maków Mazowiecki, Nasielsk, ,Olsztyn, Otwock,
Pruszków, Pułtusk, Siedlce, Siemiatycze, Sierpc, Skolimów, Sochaczew,
Sokółka, Sulejówek, Ursus, Warszawa, Zalesie koło, Piaseczna,
Żyrardów.

Okrąg wrocławski (obejmujący województwo wrocławskie
i śląsko-dąbrowskie): Bielsko, Brzeg, Bystrzyca, Chorzów, Cieplice,
Cieszyn, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Głogówek, Katowice,
Kietrz, Kłodzko, Legnica, Lubliniec, Namysłów, Nowa Sól, Oleśnica,
Opole, Otmuchów, Pszczyna, Racibórz, Sława Śląska, Sosnowiec,
Świdnica, Tarnowskie Góry, Trzebnica, Wałbrzych, Wrocław,
Zabrze.

Okrąg krakowski (obejmujący województwo krakowskie, rzeszowskie i kieleckie): Andrychów, Biała Krakowska, Bochnia,
Brzesko, Busko-Zdrój, Chrzanów, Częstochowa, Dąbrowa Tarnowska,
Działoszyce, Głogówek, Gorlice, Grybów, Iwonicz-Zdrój,
Jasło, Kańczuga, Kęty, Kielce, Kozienice, Kraków ' Krosno,
Leżajsk, Lubaczów, Łańcut, Miechów, Mielec, Myślenice, Nisko
nad Sanem, Nowy, Sącz, Ostrowiec Świętokrzyski, Oświęcim,
Przemyśl, Radłów, Radom; Rozwadów, Rzeszów, Sandomierz,
Sanok, Stalowa Wola, Starachowice, Tarnów, Tuchów, Tyczyn,
Wadowice, Żurawica, Żywiec.

Okrąg poznański (obejmujący województwo poznańskie, gdańskie
i szczecińskie): Białogard, Czamków, Gdańsk, Gdynia, Gniew,
Gniezno, Jarocin, Kalisz, Krotoszyn, Kwidzyn, Lesino, Lębork,
Międzyrzecz, Myślibórz, Nowy Tomyśl, Ostrów Wielkopolski,
-Piła, Poznań, Rawicz, Słupca, Strzelno, Sulęcin, Szamotuły, Szczecin,
Środa, Tczew, Turek; Wolsztyn, Żnin.

Okrąg łódzki (obejmujący m. Łódź oraz województwo łódzkie i pomorskie):
Aleksandrów koło Łodzi, Aleksandrów Kujawski,
Brodnica, Brzeziny, Bydgoszcz, Chełmno, Chojnice, Ciechocinek,
Głowno, Grudziądz, Inowrocław, Kcynia, Kobiele Wielkie,
Koluszki, Końskie, Lipno, Łask, Łęczyca, Łowicz, Łódź, Nakło,
Pabianice, Piotrkówr Trybunalski, Poddębice, Przedbórz, Rado'msko,
Rawa Mazowiecka, Rypin, Sępolno, Sieradz, Świecie, Toruń,
Tuchola, Wąbrzeźno, Wieluń, Zduńska Wola, Zgierz.

Okrąg lubelski (obejmujący województwo lubelskie): Biała
Podlaska, Biłgoraj, Chełm, Frampol, Hrubieszów, Janów Lubelski,
Krasnystaw, Kraśnik:, Lubartów, Lublin, Milanów, Milejów, Puławy,
Radecznica, Szczebrzeszyn, Tomaszów Lubelski, Tyszowce,
Urzędów, Włcdawa, Zamość.

W poniższej tablicy pcdane są ilości zawodników i szkół
według ckręgćw oraz ilości opracowanych przez nich zadań z podziałem
na wypraccwania co rajmniej dostateczne (tzn. dostateczne,
dobre i bardzo dobre) i niedostateczne.

W zestawieniu tym uderza znaczny procent rozwiązań z oceną
niedostateczną, wynoszący od 18,40% w okręgu warszawskim do
53% w okręgu lubelskim. Między nimi znajdowało się sporo prac
zupełnie błędnych; nauczyciele me powinni byli przesyłać ich do
komitetów okręgowych, lecz zwracać uczniom z odpowiednimi
wyjaśnieniami. Oszczędziłoby to uczniom późniejszego zawodu,
a komitetom okręgowym - niepotrzebnej pracy.

Spośród 12 zadań przygotowawczych na szczeblu wyższym
(patrz str. 63) najsłabiej wypadły rozwiązania zadań 4 i 5 (nr 24
i 25). W zadaniu 4 (nr 24 na str. 77) me umiano najczęsciej rozróżnić
wszystkich możliwych przypadków; w zadaniu 5 (nr 25),
najbardziej typowym błędem było wnioskowanie, że suma dwóch
liczb niewymiernych jest liczbą niewymierną. W zadaniu 8 (nr 28)
pomijano przeważnie rozpatrzenie przypadku, gdy wszystkie trzy
spodki prostopadłych leżą zewnątrz okręgu. W zadaniu 9 (nr 29)
ograniczano się na ogół do obliczania promienia kuli stycznej
wewnętrznie do kul danych przyjmując bez dowodu, ze jest to
najmniejsza kula obejmująca kule dane. W rozwiązaniach zadania
11 (nr 31) było dużo błędów rachunkowych, często nie
umiano znaleźć wszystkich układów rozwiązań. Zadanie 12 (nr 32) było
przeważnie rozwiązywane rachunkowo metodą współrzędnych;
niewielu tylko uczniów znalazło rozwiązanie czysto geometryczne
nie przeprowadzając jednak dokładnej dyskusji.

Wśród nadesłanych rozwiązań było sporo opracowań
bardzo dobrych, a nawet wyróżniających się pomysłowością.
Najwięcej zainteresowało młodzież zadanie 3 (nr 23), do którego
znaleziono wiele sposobów rozwiązania. Dużym powodzeniem
cieszyły się również zadania 1 (nr 21) i 10 (nr 30), w których
stosowano bardzo rozmaite sposoby rozumowania; charakterystyczne
jest jednak, że nie dostrzeżono tego, iż zadanie 10 (nr 30)
sprowadza się do zadania 1 (nr 21).